Patent naukowców ze Świerku pozwoli na zoptymalizowanie produkcji medycznego molibdenu-99
7 grudnia 2022, 18:17Reaktor Maria z Narodowego Centrum Badań Jądrowych (NCBJ) w Świerku to jeden z głównych dostawców medycznego molibdenu-99. Zaspokaja 10% światowego zapotrzebowania. Pierwiastek ten jest stosowany w 80% zabiegów diagnostycznych z użyciem radiofarmaceutyków i w radioterapii. Maria kilkukrotnie w ciągu roku napromieniowuje tarcze uranowe niezbędne w produkcji Mo-99
Skamieniałość obala podstawowe przekonanie o ewolucji ptaków
5 grudnia 2022, 13:16Skamieniałość ukryta w niewielkim kawałku skały obaliła jedno z najdłużej żywionych przez naukę przekonań dotyczących ewolucji ptaków. Eksperci z University of Cambridge i Natuurhistorisch Museum Maastricht odkryli, że jedna z kluczowych cech współczesnych ptaków – mobilna szczęka, którą posiada 99% gatunków – wyewoluowała przed zagładą dinozaurów. Okazało się również, że u strusi, emu oraz pokrewnych im gatunków doszło do wstecznej ewolucji. Ich dzioby powróciły do bardziej prymitywnej formy.
Przez góry i starożytne imperia. Niezwykłe odkrycie na słynnym wraku sprzed 3500 lat
1 grudnia 2022, 10:47Około 3500 lat temu w pobliżu półwyspu Uluburun u południowo-zachodnich wybrzeży dzisiejszej Turcji zatonął statek wiozący największy znany nam ze starożytności ładunek metali. Jego wrak odkryto w 1982 roku i od tamtej pory jest on badany przez naukowców, którzy chcą dzięki niemu lepiej zrozumieć, w jaki sposób zorganizowany były handel i społeczeństwa późnej epoki brązu. Brąz był wówczas szeroko rozpowszechnionym cenionym metalem, a umiejętność jego produkcji – jednym z wielkich osiągnięć technologicznych ludzkości.
Unikatowe ptaki są bardziej narażone na wyginięcie
25 listopada 2022, 13:42Gatunki ptaków o unikatowych cechach fizycznych są najbardziej zagrożone wyginięciem, informuje Brytyjskie Towarzytwo Ekologiczne (BSE – British Ecological Society). Badania, których autorzy przeanalizowali cechy fizyczne (jak np. kształt dzioba czy rozpiętość skrzydeł) 99% żyjących gatunków ptaków, zostały opublikowane w wydawanym przez BSE piśmie Functional Ecology.
Pomysły na imieninowy prezent – zainspiruj się!
18 listopada 2022, 20:53Imieniny to dzień, który zasługuje na świętowanie, nawet jeśli nie wszyscy uważają, że jest tak samo ważny, jak urodziny. Warto go uczcić miłym upominkiem, który nie musi być duży czy kosztowny. Jako prezent na imieniny najlepiej sprawdzą się słodkości. Sprawdź, co polecamy!
W średniowieczu pod Poznaniem mieszkała olbrzymka
3 listopada 2022, 17:50W średniowieczu na Ostrowie Lednickim, jednym z najważniejszych ośrodków administracyjnych Polski w czasach Mieszka I i Bolesława Chrobrego, mieszkała prawdziwa olbrzymka. Kobieta zdecydowanie wyróżniała się z otoczenia, była aż o pół metra wyższa niż jej przeciętny pobratymiec.
Niezwykły materiał przewodzi prąd jak metal, można go formować jak plastik
31 października 2022, 09:54Naukowcy z University of Chicago opracowali sposób na wytwarzanie materiału, który można produkować równie łatwo jak plastik, ale który przewodzi elektryczność tak dobrze, jak metale. Na łamach Nature uczeni opisali, w jaki sposób stworzyć dobrze przewodzący materiał, którego molekuły są nieuporządkowane. Jego istnienie przeczy temu, co wiemy o elektryczności.
W średniowiecznym palimpseście odkryto fragment zaginionego pierwszego katalogu gwiazd
19 października 2022, 17:28Katalog Gwiazd Hipparchosa z Nikei jest pierwszym w dziejach ludzkości spisem koordynat wielu obiektów niebieskich. To słynne dzieło jest nam jednak nieznane, zaginęło. O jego istnieniu wiemy z przekazów, m.in. Klaudiusza Ptolemeusza (100 r. – 168 r.). Naukowcy z Francji i Wielkiej Brytanii donieśli właśnie o dokonaniu niezwykłego odkrycia. Jeden ze średniowiecznych palimpsestów z klasztoru św. Katarzyny na Półwyspie Synaj skrywa pod chrześcijańskim tekstem fragment Katalogu Hipparchosa.
Jarosław: na Rynku odkryto 2 belki i fragmenty sznura. „Być może są to relikty dawnej szubienicy lub pręgierza”
18 października 2022, 15:15Podczas badań archeologicznych związanych z modernizacją Rynku w Jarosławiu (woj. podkarpackie) po stronie wschodniej odkryto fragment konstrukcji złożonej z 2 dębowych belek połączonych w kształt litery „L” oraz kawałki plecionego sznura. Być może są to relikty dawnej szubienicy lub pręgierza, który stał na jarosławskim Rynku. Trudno jednak stwierdzić to jednoznacznie, chociaż może być to pozostałość po dawnym miejscu straceń - wyjaśnia Monika Broszko, która prowadzi nadzór archeologiczny.
NASA chce znowu przekroczyć barierę dźwięku. Wrócą pasażerskie loty naddźwiękowe?
18 października 2022, 11:28Przed 75 laty, 14 października 1947 roku nad pustynią w Kalifornii rozległ się pierwszy sztuczny grom dźwiękowy. Wtedy to Chuck Yeager, pilotujący eksperymentalny samolot Bell X-1, przekroczył prędkość dźwięku. Pierwszy ponaddźwiękowy lot był olbrzymim osiągnięciem inżynieryjnym. Teraz NASA znowu chce przekroczyć prędkość dźwięku, ale znacznie ciszej. Jeśli się uda, być może na niebie zagoszczą naddźwiękowe samoloty pasażerskie.
